矛蟻屬(學名:Dorylus Fabricius, 1793)又稱烈蟻屬行軍蟻屬狩獵蟻屬(英文名:Safari antsArmy ants,Driver ants),隸屬於蟻科矛蟻亞科Dorylinae)。主要分布在非洲大陸中部的南部地區,亞洲熱帶地區也有分布。

烈蟻屬
Dorylus wilverthi
威氏行軍蟻的工蟻

Dorylus wilverthi英語Dorylus wilverthi

Male army ant
雄蟻
科學分類 編輯
界: 動物界 Animalia
門: 節肢動物門 Arthropoda
綱: 昆蟲綱 Insecta
目: 膜翅目 Hymenoptera
科: 蟻科 Formicidae
亞科: 矛蟻亞科 Dorylinae
屬: 烈蟻屬 Dorylus
Fabricius, 1793
模式種
Dorylus helvolus (Linnaeus, 1764)
多樣性[1]
約61種
異名
  • Cosmaecetes Spinola, 1851
  • Shuckardia Emery, 1895
  • Sphecomyrmex Schulz, 1906
  • Sphegomyrmex Imhoff, 1852

此屬蟻種的眼睛已退化。該屬螞蟻體型變化異常巨大,工蟻體型在10mm左右,蟻后最大能達到 50mm甚至更多。一個蟻群形成的時間為幾天至三個月左右,所擁有成員的數量在二十萬隻到二千萬隻左右,部分物種兵蟻頭部巨大且大顎特化[2]。該屬的雄蟻也是世界上最大的,因此又稱「香腸蟻」(sausage flies)。

生命周期和對人類的影響

它們周期性地活動,覓食階段的時候,它們會形成數列的螞蟻大軍,在棲地中移動狩獵。這經常影響到人類,儘管每小時二十米緩慢的移動速度,足以讓人們儘快地轉移到安全的地方,由於它們在前進的過程中幾乎會摧毀一切路上的事物,因此行軍時穿越人類居住時能夠造成極大的危害[2],若人不進行安全轉移可造成窒息或被殺害的危險,尤其是體弱者和年輕人。所謂事物利弊共存,它們的覓食行為也會消滅對農業有害的害蟲和大田鼠等等對人類不利的事物,有人將其暱稱為「病蟲害防治服務」。

種團&物種

本屬的種團及物種包括:[3]

Dorylus fimbriatus-group

  • Dorylus fimbriatus (Shuckard, 1840)
  • Dorylus fuscipennis (Emery, 1892)
  • Dorylus leo Santschi, 1919
  • Dorylus ocellatus (Stitz, 1910)
  • Dorylus savagei Emery, 1895
  • Dorylus termitarius Wasmann, 1911

Dorylus fulvus-group

  • 黃色行軍蟻 Dorylus fulvus (Westwood, 1839)
  • Dorylus labiatus Shuckard, 1840

Dorylus helvolus-group

  • 鄰行軍蟻 Dorylus affinis Shuckard, 1840
  • Dorylus agressor Santschi, 1923
  • Dorylus alluaudi Santschi, 1914
  • Dorylus bequaerti Forel, 1913
  • Dorylus bishyiganus (Boven, 1972)
  • Dorylus braunsi Emery, 1895
  • Dorylus brevipennis Emery, 1895
  • 剛果行軍蟻 Dorylus congolensis Santschi, 1910
  • Dorylus depilis Emery, 1895
  • Dorylus emeryi Mayr, 1896
  • Dorylus faurei Arnold, 1946
  • Dorylus furcatus (Gerstaecker, 1872)
  • Dorylus gaudens Santschi, 1919
  • Dorylus ghanensis Boven, 1975
  • Dorylus gribodoi英語Dorylus gribodoi Emery, 1892 – 包括 Dorylus gerstaeckeri Emery, 1895
  • Dorylus helvolus (Linnaeus, 1764) (本屬模式種
  • Dorylus kohli Wasmann, 1904
  • Dorylus mandibularis Mayr, 1896
  • Dorylus moestus Emery, 1895
  • Dorylus schoutedeni Santschi, 1923
  • Dorylus stadelmanni Emery, 1895
  • Dorylus staudingeri Emery, 1895
  • Dorylus striatidens Santschi, 1910
  • 泰坦行軍蟻 Dorylus titan Santschi, 1923

亮褐種團 Dorylus laevigatus-group

黑色種團 Dorylus nigricans-group

東方種團 Dorylus orientailis-group

  • Dorylus acutus Santschi, 1937
  • Dorylus aethiopicus Emery, 1895
  • Dorylus atriceps Shuckard, 1840
  • Dorylus attenuatus Shuckard, 1840
  • Dorylus brevis Santschi, 1919
  • Dorylus buyssoni Santschi, 1910
  • Dorylus conradti Emery, 1895
  • Dorylus diadema Gerstaecker, 1859
  • Dorylus distinctus Santschi, 1910
  • Dorylus ductor Santschi, 1939
  • Dorylus katanensis Stitz, 1911
  • Dorylus montanus Santschi, 1910
  • 東方行軍蟻 Dorylus orientailis Westwood, 1853 東方植食行軍蟻
  • 維希努行軍蟻 Dorylus vishnui Wheeler, 1913

Dorylus politus-group

  • Dorylus politus Emery, 1901
  • Dorylus spininodis Emery, 1901

未分配物種

  • Dorylus atratus Smith, 1859
  • 韋氏行軍蟻 Dorylus westwoodii (Shuckard, 1840)

延伸閱讀

參考文獻

  1. ^ Dorylus - AntCat. antcat.org. [2024-06-08] (英語). 
  2. ^ 2.0 2.1 Hölldobler, Bert; Wilson, Edward O. The Ants. Belknap Press of Harvard University Press. 1990. ISBN 0674040759. 
  3. ^ Dorylus species groups - AntWiki. www.antwiki.org. [2024-08-19] (英語). 
  4. ^ Dorylus nigricans molestus - AntWiki. www.antwiki.org. [2024-08-17] (英語).